- Teleskop
- Gözlemler yer yüzeyinden 500 km yükseklikten gece-gündüz devam eder.
- Atmosferin yuttuğu bazı elektromanyetik radyasyonlarla ultraviole ve
infraruj ışınların bir kısmı tespit edilir. Yer yüzünden en yüksek dağ
tepesinden dahi bu radyasyonlar kaydedilmemektedir. - Atmosferin özelliği dolayısıyle cisimlere ait görüntülerin birbirine etkisi
ortadan kalkABİLİR. Böylece küçük bir cisimden gelen ışığın teferruatlı
incelenmesi mümkün olur.
Uzay teleskopu dört ana sistemden meydana gelir:
- Teleskop, ışığı toplayıp cihazlar bölümüne gönderir.
- Cihazlar bölümü, teleskoptan gelen ışığı analiz eder.
- Jeneratör, güneş enerjisini elektrik enerjisine çevirerek teleskop ve
cihazları besler. - Kontrol sistemleri, ısı ve elektrik kontrolunu yapar, dünya ile irtibat
sağlar.
Uzay mekiği aracılığıyla yörüngeye yerleştirilen uzay teleskopunun çalışma
süresi 15 senedir. Her 2,5 senede bir astranomlar tarafından ara bakımlarının
yapılması gerekmektedir. Büyük onarımlar için uzay mekiği aracılığıyla dünyaya
geri getirmek de mümkündür.
Uzay teleskopunun cihazlar bölümü ilmi araştırmaların yapılmasına yarayan 5
cins cihazdan meydana gelmiştir:
- Geniş sahalı gezegenler kamerası. Bu kameranın görevi gezegenler arası
kozmik mesafelerin tespit edilmesi ve gezegenlerin fotoğraflarının
çekilmesidir. - Zayıf görüntüler kamerası. Bu kameranın görevi 120 ile 700 nm (denizmili)
dalga boyundaki ışıkları tespit etmektir. Bu ışıklar dünya yüzeyinden en
kuvvetli teleskoplarla dahi görülemez. Bu cihaz böylece galaksilerdeki
yıldızların mesafelerini tayin etmekte kullanılacaktır. - Zayıf görüntü spektrometre. Bu cihaz 70 nm dalga boyundaki
ışıkları analiz eder. Aktif galaksi merkezlerinin fiziki ve kimyevi yapıları
incelenir. - Yüksek güçlü spektrometre. Dalga boyu 110 ile 320 nm olan ışıkları analiz
eder. Yıldızlararası gazların bileşimlerini ve fiziki durumlarını incelemeye
yarar. Büyük kızıl yıldızlarda kütle kaybolmasının tespiti bu spektrometreyle
yapılabilmektedir. - Yüksek süratli fotometre. Bu cihaz uzaydaki muhtelif ışık kaynaklarının
şiddetini galaksi ışıklarından süzerek ölçmeye yarar. 120 nm dalga boyundaki
ışıkları 1/1000 saniyede filitreliyebilir. Atmosfer böyle bir ölçüme hiçbir
zaman müsade etmez.
Teleskop
çeşitleri [değiştir]
- Cassegrain aynalı teleskopu: Bu sistemde ışık newton modelindekinden daha
fazla bir uzaklık katetti çünkü; Guilliame cassegrain ışık demetini kendi
üzerine katlama sanatını keşfetti. Böylece ışığın kendini bir noktada
toplamasına gerek kalmadı.Yani teleskop kendi içinde oldukça uzun bir odak
uzaklığına kavuştu da denilebilir. Bu sistemde apertürün merkezinde de bir delik
bulunmakta. Işık sisteme girdikten sonra objektif tarafından odak noktasının
önündeki aynaya düşürülür. Bu ayna görüntüyü apertürün merkezinde bulunan
delikten geçirecek şekilde yansıtır ve objektifin arkasında bulunan gözetleme
kısmının merceği üzerine gönderir.[1] - Coude aynalı teleskopu: Bu teleskop Cassegrain teleskopuna bir ayna daha
ekleyerek yapılmıştır. Amaç; çok daha uzun bir odak uzaklığı elde etmektir.Yine
objektifdeki deliğin önüne konan bu ayna ışığı kırıp teleskop altında bulunan
gözetleme bölümündeki mercek üzerine düşmesini sağlar.Böylece teleskop ışık
kaynağını izlediği sürede astronomların da odakta bulunan ağır ve kompleks ölçüm
aletlerinin yerlerini değiştirmelerine gerek kalmıyor.[1]
- Katadyoftrik (hem aynalı hem mercekli) sistemler: Aynalı ve mercekli
teleskoplar gökyüzünün iyi incelenmesi adına tek başlarına yeterince iyi
göstermemektedir.Mercekli teleskoplar büyük bir alanı gösterebilir fakat gece
görüşlerini o kadar da iyi yansıtamaz. Gece çekilen fotoğraflar genelde çok
koyudur.Aynalı teleskoplar ise renk hataları yapmamalarına karşın
gösterebildikleri alan sınırlıdır. Bu sebeplerden dolayı hem ayna hem mercek
bulunduran katadyoftrik sistem oluşturulmuştur. Schmidt teleskop bu özelliğe
sahip olarak yıldızların, meteor ve benzerlerinin incelenmesinde oldukça faydalı
bir sistemdir
